Łupież - rodzaje, przyczyny, jak sobie z nim radzić
Łupież nie stanowi przyjemnego widoku. Małe białe płatki sypiące się z głowy i osiadające na przykład na ubraniach (świetnie widoczne zwłaszcza na ciemnych) budzą niesmak u każdego-zarówno u kogoś borykającego się z tym problemem, jak i u osób w jego otoczeniu. Dolegliwość ta może powodować obniżenie poczucia własnej wartości osoby, która musi zmagać się z tą chorobą i czuje się poprzez nią „gorsza”.
Czym właściwie jest łupież? Jest to choroba skóry głowy polegająca na łuszczeniu naskórka. Łuszczenie się zrogowaciałej warstwy naskórka jest całkowicie naturalne i dotyczące każdego człowieka. O łupieżu mówimy jednak dopiero wtedy, gdy złuszczanie jest nadmierne i na naszej głowie pojawia się mnóstwo białych płatków, które uporczywie nie chcą zniknąć. Zwykle towarzyszy im też łojotok (mniejszy lub większy), a czasami również swędzenie skóry głowy. I choć przypadłość ta nie jest miła dla oka, o jedno przynajmniej nie musimy się martwić-nie da się nią zarazić.
Warto jednak wiedzieć, iż łupież łupieżowi nierówny.
Wyróżnia się zasadnicze odmiany tej choroby:
• Łupież pospolity (zwykły) - czyli łupież owłosionej skóry głowy z mniej nasilonym łojotokiem. To właśnie w tej odmianie mamy do czynienia z białymi fragmentami naskórka widocznymi we włosach i na ubraniach. Poza tym w niektórych przypadkach (gdy proces chorobowy jest nasilony) na skórze głowy pojawiają się białe strupy. Jak sama nazwa wskazuje, jest to najczęściej występująca odmiana choroby.
• Łupież łojotokowy (tłusty) - któremu towarzyszy nasilony łojotok i żółtawe strupy tworzące się na skórze głowy. W tym przypadku pojawiają się także objawy stanu zapalnego oraz silne swędzenie, a skóra twarzy staje się wyraźnie lśniąca i tłusta.
• Łupież biały-czyli łupież skóry gładkiej, w którym złuszczanie pojawia się głównie na twarzy i kończynach. Ta dolegliwość zdarza się przede wszystkim u dzieci.
• Łupież pstry – jest spowodowany zakażeniem grzybem Malassezia Furfur i charakteryzuje się występowaniem na klatce piersiowej, szyi, kończynach górnych jasnobrązowych plamek z delikatnym złuszczaniem, które maja tendencję do zlewania się i odbarwiania pod wpływem słońca.
Według statystyk łupież dotyka ok. 40% ludzi na świecie. Uważa się go jednak za chorobę ludzi młodych. To dlatego, iż często spotyka się go u dzieci w wieku szkolnym, a szczyt zachorowań przypada na 20 rok życia. Nie znaczy to jednak, iż osoby starsze łupieżu mieć nie mogą-tak naprawdę wiek nie daje nam żadnej gwarancji bezpieczeństwa. Podobnie jak płeć, choć rzeczywiście dolegliwość ta zdecydowanie częściej dotyka mężczyzn. Interesujące jest również to, że pojawienie się łupieżu może być związane z określoną porą roku. Zaobserwowano nasilenie objawów choroby zimą, a zmniejszenie latem.
Bezpośrednie przyczyny powstawania tej dolegliwości nie są niestety dostatecznie poznane. Za głównego winowajcę uchodzi grzyb zwany Malassezia furfur. Występuje on na skórze każdego człowieka, ale nie u każdego powoduje nadmierne złuszczanie się naskórka, czyli właśnie łupież. Dlatego szuka się również innych przyczyn pojawiania się tej dolegliwości.
Za czynniki sprzyjające rozwojowi tej choroby uważa się:
• zaburzenia hormonalne
• osłabienie organizmu
• niski poziom higieny osobistej
• alergie
• stres
• przemęczenie
• nadmierne spożywanie cukrów, tłuszczów nasyconych i skrobi
• predyspozycje genetyczne
• nadmierne używanie żeli i lakierów do włosów
• niewłaściwe używanie produktów koloryzujących do włosów
• niedokładne spłukiwanie włosów po umyciu
• zbyt rzadkie mycie włosów
Choroba ta z jeszcze jednego powodu jest bardzo nieprzyjemna-otóż trudno ją zwalczyć. Jest to bowiem schorzenie przewlekłe, które często tylko zaleczamy. Zanika dzięki temu na pewien czas, ale potem powraca i dręczy nas nadal. Nie znaczy to jednak, że mamy się poddać i nauczyć z nim żyć. Łupież się leczy. Warto więc udać się do dermatologa i zasięgnąć fachowej porady. Samo leczenie będzie oczywiście zależne od typu łupieżu, który nam dokucza. Przy łupieżu zwykłym na ogół stosuje się szampony zawierające w swoim składzie: smołę pogazową, sól cynkową pyritionu, kwas salicylowy, siarczek selenu i siarkę. Przydatne są również dermokosmetyki nawilżające oraz oliwa z 3% kwasem salicylowym. W przypadku łupieżu tłustego stosuje się kremy i płyny przeciwgrzybicze, a także leki cytostatyczne i keratolityczne.
Z łupieżem białym poradzą sobie odpowiednie kremy nawilżające, oliwa z 3% kwasem salicylowym, a także właściwe szampony. Pomijając leki czy szampony, które zaleci nam dermatolog, możemy wspomóc leczenie eliminując z diety cukry proste, tłuszcze nasycone, sól i środki konserwujące i wzbogacić naszą dietę o produkty zawierające witaminy (szczególnie A, E oraz z grupy B), a także minerały (zwłaszcza selen i cynk), należy również zadbać o higienę osobistą i prawidłowe nawadnianie.
Zwalczanie łupieżu zapewne potrwa jakiś czas, ale w końcu powinno nam się udać!
Z dr n. med. Sylwia Przybylska-Kuć specjalista chorób wewnętrznych rozmawiała Agnieszka Roczniak